Narsis.Nergis, Narkissos. Adını narsizme, narkoza, bir çiçek familyasına (nergisgiller) ve bir çiçeğe vermiş olan, klasik (Yunan-Roma) mitolojideki bir öykünün kahramanı… Klasik mitolojide kendisinin sudaki yansıması görünce, kendisine âşık olan ve  bir çiçeğe (nergis) dönüşen Narsis’in öyküsü şöyle anlatılır:

Narsis, ırmak tanrısı Kephissos ile arındırıcı suların bekçi perisi Liriope’nin oğludur. Bir kahin, ebeveyne Narsis’in dünyada, kendi yüzünü görmediği sürece yaşayacağını bildirmiştir. Adı sık sık Ekho (–ki ezoterik anlamıyla ilâhî iradenin insanda vicdan sesi ve sezgi olarak yankılanmasını simgeler) ile birlikte geçen Narsis bir gün bir su birikintisine dökülen bir kaynağın yanına gelir ve su birikintisine doğru eğilerek oradaki sudan içmeye başlar. Fakat bu sırada, birikintide yansıyan yüzünü görür. Kendi yüzünü görür görmez önce şaşkınlığa düşer, sonra kendini hayranlıkla seyre dalar ve kendisine âşık olur.

Bu seyirden kendisini bir türlü ayıramayan Narsis giderek hissizleşir, dünya yaşamına gözlerini yumar ve bulunduğu yere kök salarak açılmış bir çiçeğe dönüşür. Bu, güneş gibi, sarı, göbekli, beyaz yapraklı, çevresine güzel kokular yayan bir çiçektir (nergis çiçeği). Çiçek ölümünden sonra Styx ırmağının sularına katılır.

Ezoterik bilgilere göre, Narsis’in öyküsü, klasik mitolojideki birçok öykü gibi, ezoterik bir bilginin sembolize edilmiş biçimidir ve mitolojiye ‘Eleusis Misterleri İnisiyasyonu’ yoluyla dahil olmuştur.

Narsis’in öyküsünün ezoterik açılımı şöyledir:

• Narsis’in suda kendisini görmesi ve kendisine âşık olması, inisiyenin önceden dışarıda aradığı en büyük sırrın, hâkimiyet asasının, bilgelik anahtarının kendi içinde olduğunu farketmesi, ilâhî iradenin yansıdığı yeri, içindeki “spiritüel tesir” kanalını keşfetmesidir.
• Narsis’in giderek hissizleşmesi ve dünya yaşamına gözlerini kapaması, dünyasal isteklerden tümüyle uzaklaşması, diğer insanların önem verdiği dünyasal, maddi değerlerin kendisi için artık hiçbir şey ifade etmemesidir (Buna “inisiyatik ölüm” veya “dünyada olup dünyada yaşamamak” da denir).
• Çiçeğin açılması (veya açılmış çiçek) hemen hemen tüm ezoterik ekollerde olduğu gibi, burada da, varlığın “spiritüel tesir”i kendi başına çekip aktarabilecek duruma gelmesini sembolize eder.

(Aldığını çevresine yayması, burada, ayrıca, rengi ve biçimi küçük bir  güneşi andıran bir çiçekle, yani nergis çiçeği kullanılarak ifade edilmiştir)

• Aldığı spiritüel tesir, burada, tesirin en çok kullanılan sembolü olan, içtiği SU ile temsil edilmiştir.
• Ölen çiçeğin ırmağa katılması ise, sözkonusu tesirlerin kaynağı ile özdeş olmayı, spiritüel tesir zincirinin bir halkası olmayı ifade etmektedir.

Kaynak: Meta Ansiklopedisi, Alparslan Salt

Ezoterizm, bir konudaki derin bilgilerin ve sırların ehil olmayanlardan gizlenerek, bir üstad tarafından sadece ehil olanlara inisiyasyon yoluyla öğretilmesidir.

Ezoterizm,  bir din veya bir inanç sistemi değildir.

Ezoterizm; kutsal öğretilerin ya da dinlerin iç anlamlarını  öğretir. Ezoterizm kutsal olana daha derin bir bakıştır.

Ezoterizmin zıddı olan bir öğretim şekli daha vardır: EGZOTERİZM.  Anlamı; dışrak demektir.

Aslında ezoterizme girmek için önce egzoterizmden geçmek gerekir. Önce bir şeyin dış anlamından başlanır, ondan sonra yavaş yavaş iç anlamına doğru geçilir. 

İçrek olanlar, hakikati daha çok yakından sezmiş ve anlamış olanlar, dışrak olanlarsa, bu hakikate daha temas edememiş ama o yolda çalışanlardır.

Ezoterik okullar / ekoller/ örgütler diyebileceğimiz topluluklar:

Mısır’da Hermetizm: Hermetik İnisiyasyon

Antik Yunan’da  Eleusis Gizemleri ,  Pisagor ve Platon Öğretileri, Dionysos Misterleri ve  Orfizm

Yahudilerde Kabalacılık ve Esseniler

Mezopotamya   Akdeniz çevresinde Mitraizm, Babil Öğretileri

Hristiyanlarda  Gnostikler, Katarlar,  Şövalye Tarikatları

İslam’da  Sufizm, İhvan-ı Safa ve Batini Tarikatlar

İnisiyasyon

İnisiyasyon kelimesi Latince’de “ bir yere girme, iştirak etme, kabul edilme ve başlama” anlamına gelen initium sözcüğünden türemiştir.

Bütün inisiyatik çalışmaların amacı, ruhsal bir tesirin  bir taraftan alınıp, bir tarafa naklinden ibarettir.

Bireyin ruhsal gelişimi için, ruhsal tesiri alıp aktarabilen bir üstadın sert ve sürekli kontrolü altında, bir düzen ve disiplin içinde, bazı testlere dayalı tarzda, metotlu olarak eğitimi olarak tanımlanır. İnisiyatik çalışmaya giren kimse, önce kendinin en kaba tarafından hareketle, giderek en üstün şuur hallerine kadar geçip, olgun ya da tekâmül etmiş insan haline gelir.

İnisiyasyonun amacı budur.

Bu nedenle, ezoterik örgütlerde inisiyasyona “ikinci doğuş” da denir.

Bazı topluluklar bu sürece “erginleme” der.

Tüm ezoterik örgütlerde, inisiyasyon süreci, “karanlıklar” (ölüm) içine yapılan bir girişle başlar.

Bu aşama boyunca, inisiyasyona aday kişi, kendisinde öldüğü duygusunu yaratmayı hedefleyen, bir takım korkutucu olaylar ve mekânlar içine sokulur, çeşitli “sınav” lara tutulur. Bu aşama, bir tür “cehenneme iniş” tir. (Orpheus, Isis, Persephone gibi).

İniş ya da ölüm aşamasını izleyen aşama, genellikle, dar bir geçitten geçişle simgelenen, inisiye olan kişinin gözleri daima bağlı olduğu  bir aşamadır ve bu da, henüz karanlıktan kurtulamadığını vurgulamaktadır.

Antik çağlardan beri, halkı bilgilendirmek için sembolizm kullanılmıştır. Antik tiyatro oyunlarında ve masallarda inisiyasyon aşamaları halka sembollerle anlatılıyordu.

Masallardaki kayıp eşyalar, sihirli lamba, şehirler, ülkeler aranır ya da yedi başlı ejderha öldürülür.

Ülkeler, kentler, kayıp olan ruhun yuvasıdır. Ejderha, aşılması gereken nefsin sembolüdür.

Neden Mitolojik Sembolizm?

Ezoterizm açısından bakıldığında mitolojiler,  hikayeler, mitolojilerde yer alan tanrılar, tanrıçalar ve efsaneler,  doğanın yüce hakikatlerini ve evrensel yasaları ya da  ilkelerini anlaşılır kılmak için kişileştirilmiş ve somutlaştırılmış evrensel  dinamiklerdir.

02.02.2016

Zeynep Dilek Yılmaz